PREKURSOR REKONSTRUKCJI 3D

 „A ty, człowieku, który za pośrednictwem mojej pracy jesteś świadkiem wspaniałych cudów natury, jeśli sądzisz, że zniszczyć je byłoby czynem nikczemnym, pomyśl, o ileż nikczemniejszym czynem byłoby odebrać człowiekowi życie” – pisał Leonardo da Vinci (1452-1519) – jeden z najwybitniejszych anatomów w dziejach ludzkości. 

Artysta i uczony interesował się wieloma dziedzinami życia, ale w latach 1510-1511 szczególną uwagę skupił na anatomii ludzkiego ciała. Przygotował on wówczas serię osiemnastu, w większości dwustronnych, szkiców liczących około 240 rysunków oraz ponad 13 000 słów, które znane są jako „Manuskrypt Anatomiczny A”. Geniusz koncentrował się na analizie kości i mięśni dążąc do stworzenia traktatu o anatomii, szczegółowo ilustrując każdą kość ludzkiego ciała oraz poszczególne grupy mięśniowe. Podczas tworzenia rysunków wykorzystał nowatorskie techniki graficzne zapożyczone z innych dyscyplin, takich jak architektura czy inżynieria, dzięki temu dzieło uważane jest za najbardziej ambitny i wnikliwy projekt badań anatomicznych w historii nauk medycznych.  

„Karty anatomiczne Leonardo da Vinci to nie tylko nadzwyczajny atlas anatomiczny, w którym
z niezwykłą precyzją opisuje on każdy wybrany fragment kości czy mięśni próbując zrozumieć sposób ich funkcjonowania. Rozważania anatomiczne Leonarda są prawdziwą skarbnicą nowatorskiego myślenia naukowego, i to nie tylko o anatomii czynnościowej, czyli dzisiejszej kinezjologii. To także prawdziwy inkubator pomysłów dotyczących sposobów obrazowania anatomicznego pokazujących nieprawdopodobną wyobraźnię przestrzenną artysty i pozwalających nazwać go prekursorem rekonstrukcji 3D” – mówi jeden z redaktorów naukowych polskiego wydania książki, dr hab. n. med. Dariusz Białoszewski z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

PRÓBA STWORZENIA TEORII WSZYSTKIEGO, CZYLI ROZWIKŁANIA ZAGADKI ŚWIATA

Istnieje niewielu artystów, którzy pozostawili po sobie tak ogromną i różnorodną spuściznę artystyczną jak Leonardo da Vinci. Podejmował się on m.in. prac inżynieryjnych, malował, rzeźbił, badał anatomię ludzi i zwierząt, zajmował się inscenizacjami podczas uroczystości na dworach, studiował naturę, geometrię, matematykę. Miał ambitny plan stworzenia „teorii wszystkiego”,
pozwalającej rozwikłać zagadkę świata. Ze względu na tak szeroki obszar zainteresowań Leonardo nie kończył wielu projektów, nie mógł skoncentrować na jednym zagadnieniu, rozpraszały go inne tematy i wątki, dlatego też koniec pracy wynikał z fascynacji czymś nowym, jeszcze mu nieznanym. Podobnie było z traktatem o anatomii, który miał zamiar stworzyć.

„Leonardo był człowiekiem o niezwykle otwartym i chłonnym umyśle. Interesował się wieloma dziedzinami życia zgłębiając tajniki i sekrety ludzkiego ciała i umysłu. Nie ukończył traktatu
o anatomii, bo zamysł tej pracy przerósłby każdego badacza działającego w pojedynkę
i zajmującego się wieloma realizacjami inżynierskimi i artystycznymi. Zostały, pojedyncze karty, które jednak zestawione z wynikami współczesnych badań anatomicznych z użyciem najnowocześniejszego sprzętu medycznego pokazują jak niezwykle rzadko Leonardo się mylił lub czegoś nie dostrzegał. Rysunki są po prostu doskonałe”–  podkreśla dr Grażyna Bastek z Muzeum Narodowego w Warszawie.

„MECHANIKA CZŁOWIEKA” – NAJZNAMIENITSZE RYSUNKI ANATOMICZNE W HISTORII

 „Leonardo da Vinci: The Mechanics of Man” to publikacja w oryginale opracowana przez Martina Claytona i Rona Philo. W skład redakcji naukowej polskiego wydania wchodzą dr Grażyna Bastek, historyk sztuki i kustosz malarstwa włoskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz dr  hab. n. med. Dariusz Białoszewski chirurg i anatom z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Album zawiera odtworzony kompletny manuskrypt - 93 kolorowe ilustracje oraz przetłumaczone notatki Leonardo da Vinci bezpośrednio na jego kartach anatomicznych, co umożliwia śledzenie przebiegu myśli artysty i uczonego.

***

ORYGINALNE OPRACOWANIE:

Martin Clayton – kurator Gabinetu Rycin na zamku w Windsorze i znany autorytet w dziedzinie rysunków Leonarda da Vinci. Spośród jego dotychczasowych publikacji można wymienić nagradzaną książkę Leonardo da Vinci: The Divine and the Grotesque (2002) oraz (napisaną wspólnie z Ronem Philo) Leonardo da Vinci: Anatomist (2012). Jest on też autorem wielokrotnie nagradzanej aplikacji multimedialnej Leonardo da Vinci: Anatomy.

Ron Philo – starszy wykładowca w Centrum Badań nad Zdrowiem Uniwersytetu Teksańskiego w San Antonio.

AUTORZY WYDANIA POLSKIEGO

Dr Grażyna Bastek - historyk sztuki, kustosz malarstwa włoskiego w Muzeum Narodowym
w Warszawie. Specjalizuje się w historii technik malarskich dawnych mistrzów. W Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego prowadzi wykłady i seminaria poświęcone funkcjonowaniu warsztatów artystycznych, dziejom nowożytnego malarstwa europejskiego oraz problemom technologii i konserwacji. Zajmuje się popularyzacją historii sztuki.

Dr hab. n. med. Dariusz Białoszewski – doświadczony nauczyciel akademicki wielu pokoleń lekarzy
i fizjoterapeutów, specjalista chirurg ortopeda i specjalista rehabilitacji medycznej zajmujący się również zawodowo nauczaniem anatomii czynnościowej człowieka. Kierownik Zakładu Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Współtwórca i Redaktor Naczelny uznanego, recenzowanego czasopisma naukowego „Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja", który jest pierwszym i jedynym obecnie w Polsce periodykiem zajmującym się w sposób holistyczny
i kompletny narządem ruchu człowieka.

Publikacja dostępna w księgarniach internetowych

Wydawnictwo: ITEM Publishing

Książka zawiera 93 kolorowe ilustracje

Cena: od 100 zł